“De Trollenmuziek duurde wel een beetje lang..!” zegt een ernstig kijkende Zuster tegen mij, kort nadat mijn werk erop zit. Mijn werk die avond: het verzorgen van de muzikale omlijsting van een bijzonder moment voor ons allemaal, maar de Leerling (bijna Gezel) in het bijzonder. De muziek van de Trollen: ik heb daar niet meer over doorgevraagd, wellicht bedoelde ze Edvard Grieg, zijn Lyrische Stukken (Op.65 No.6) Bryllupsdag på Troldhaugen (Trouwdag in Troldhaugen). Om maar het de deur in huis te vallen: het was Grieg (overigens ook prachtig) beslist niet. Ze luisterde naar Paul Dukas, zijn L’apprenti sorcier, later fenomenaal verfilmd door Walt Disney (Paul en Walt waren beiden vrijmetselaar, maar daar gaat het nu even niet om).
Muziek binnen vrijmetselarij, is het domein van de Kapelmeester (soms heet hij of zij ook Broeder/Zuster van Talent). Het omlijsten van een rituaal is nog geen sinecure en de voorbereiding op deze avond verloopt verre van vlekkeloos. In de muziek die ik kies doe ik mij best om zo goed mogelijk aan te sluiten bij het mooie proces dat komen gaat, de ‘mores’ van de loge en in belangrijke mate juist (ook) de persoon om wie het gaat. In de aanloop van deze avond lukt het mij niet goed om de muziek rond die belangrijke drie fundamenten op te lijnen. Een dag voordat de muziek zal spelen, verdwijnt de volledige lijst in mijn prullenbak en begin ik opnieuw. Via Facebook heb ik contact met de éminence grise van de betreffende loge: Laat ik de goede man (wat hij beslist is) Bob noemen. Hij doet een suggestie: “Met een stuk van Bach ben ik gelukkig, de rest komt wel” schrijft hij. En zo begint de nieuwe lijst, opnieuw.
Het eerste stuk muziek komt uit Schotland: Ríl Liz/An T-seabhag Mooie muziek van moderne Schotten. Brengt zowel rust als ruimte voor reflectie en heeft in haar staart iets vrolijks. Het tweede muziekstuk is van Gottwald (uit: Hymnus an das Leben) het ‘Dichterliebe’. Bij muziekstuk drie staan wij allemaal voor de belangrijke ‘poort’: de kandidaat (die Gezel gaat worden) en wij, in afwachting. In die verwachting/afwachting past Lever du Jour uit het ballet ‘Daphnis et Chloé‘ van Maurice Ravel uitstekend: zijn muzikale hand schildert het ontwaken van de dag (of… de start van alles). Luister hier!
De prachtige Schepping (Die Schöpfung) van Joseph Haydn (1e deel, Ouverture) had ik zelf kunnen bedenken maar die was voor mij, en op een heel mooi moment in het rituaal al voorgeschreven. Luister hier!
Terwijl de (inmiddels) Gezel van alles doet buiten mijn blikveld, luisteren wij naar Paul Dukas, zijn L’Apprenti sorcier. In feite ging het mij om de eerste twee minuten. Dukas heeft baanbrekend werk geleverd in dit stuk, gebaseerd op Goethe’s Tovenaarsleerling. Het mystieke en verwachtingsvolle. Om heel veel redenen – en die kan ik niet opschrijven, soort van jammer overigens – juist die minuten gekozen. Luister hier het origineel en hier voor de versie van Walt Disney (met beeld).
En dan volgt eindelijk (!) Bach, Cello Suite No 1 / Prelude. Uitgevoerd door – wellicht – de beste Cellist van nu: Yo-Yo Ma. Luister hier. Kort daarna opgevolgd door het frivole Banjo and Fiddle van
William Kroll. In de uitvoering die ik gebruik speelt Nigel Kennedy maar die kan ik niet vinden, wel deze en die is ook fraai! Het aardige is – en daarmee verklap ik geen geheim geloof ik – van de Gezel dat er veel moois in dat rituaal zit en dat hij (of zij) et een set fraaie opdrachten de wereld in mag. In feite niet meer ‘in opdracht van’ maar meet op basis van eigen denken, vinden en kunnen. Het ‘guitige’ Banjo en Fiddle past daar mooi bij, net zoals Gershwin’s ‘It ain’t nessesarily so’ uit de opera Porgy and Bess. De uitvoering die ik kies (er zijn er een heleboel) sluit met meeste aan bij de versie die de componist als ‘toetssteen’ heeft gebruikt: viool en piano, luister hier.
Aan een begin komt ook een einde, hoewel het einde natuurlijk niet eindig is. In de geest van de laatste twee muziekstukken kies ik voor traditie (Schots/Keltisch), vrolijk en verwachtingsvol en modern:
Lúnasa met The Minor Bee een titel waar je nog eens over na kunt denken! Luister hier.
HaagseLoges 