Een levenshouding voor vrije burgers

Vrijheid, verdraagzaamheid, broederschap. Drie trefwoorden waarmee de vrijmetselarij kan worden gekarakteriseerd. De vrijmetselarij gaat uit van ieders recht om zelfstandig te zoeken naar waarheid, streeft naar de algemene broederschap der mensen, kweekt verdraagzaamheid, zoekt op wat mensen en volken vereent en tracht verdeeldheid weg te nemen. Hoge idealen die zijn vastgelegd in de beginselverklaring. Toch is de vrijmetselaar geen wereldvreemde wereldverbeteraar. Vrijmetselaren willen positief en creatief denkende mensen zijn, die met beide benen op de grond staan. Wie daar anders over denkt, is slachtoffer van een taai vooroordeel.

De vrijmetselaar komt in loge om een beter mens te worden. Niet om beter te worden dan een ander, dat zou strijdig zijn met het uitgangspunt van de gelijkheid, maar om zichzelf te verbeteren. Een mens die beantwoordt aan zijn hoge roeping. Een mens bij wie denken, voelen en willen in harmonie zijn. In vrede met zichzelf en zijn omgeving. Iemand die zijn ‘Sitz im Leben’, zijn draai gevonden heeft. Vrijmetselaren zijn gewone mensen, wie niets menselijks vreemd is. Het is niet toevallig dat het ‘Ken uzelf’ steeds weer aan hen wordt voorgehouden. In hedendaags Nederlands zouden we zeggen: ‘Verbeter de wereld en begin bij jezelf’. Een vrijmetselaar zal niet betweterig optreden, maar zijn mening vergelijken met die van een ander. De scheidslijn die gewoonlijk in de vrijmetselarij wordt getrokken, is: Denkt een kandidaat dogmatisch? Een vrijmetselaar zoekt zelfstandig naar waarheid. Iemand die de wijsheid in pacht denkt te hebben, is uitgezocht en heeft in de Orde dus niet veel te zoeken. Een overtuigd atheïst zal evenmin lid willen worden, ook hij zoekt niet meer en weet het allemaal al. De Orde is overigens niet tegen het dogma als leerstelling, wel tegen een dogma dat anderen dwingend wordt opgelegd. Veel vrijmetselaars zijn praktiserend lid van een kerk. Zij aanvaarden de geloofsartikelen vrijwillig en uit overtuiging. De vrijmetselarij geeft verdieping aan hun geloofsbeleving en gelegenheid tot dialoog met andersdenkenden.

Over een aantal essentiële punten zijn vrijmetselaren het zeker eens:

  1. Alle mensen zijn gelijkwaardig (maar niet gelijk!) en deel van de algemene broederschap der mensen;
  2. Ieder mens heeft het recht zelfstandig te zoeken naar waarheid;
  3. Ieder mens is verantwoordelijkheid voor zijn eigen doen en laten;
  4. Ieder mens dient met toewijding te werken aan het welzijn van de gehele gemeenschap.

Auteur: Linda linda@haagseloges.nl

Over vrijmetselarij

Zoals vele mensen stelt ook de vrijmetselaar zich vragen als: wat is mijn plaats en taak in deze wereld, waarom ben ik hier? Vrijmetselaren zoeken individueel, maar beseffen dat zij slechts een schakel zijn in de keten van alle mensen. Vrijmetselarij inspireert iedere ‘schakel’ door het ondergaan en meebeleven van rituelen. Door het zich eigenmaken van de symboliek van de inwijdingen tot leerling, gezel en meester, hopen vrijmetselaren ‘hun’ antwoorden te vinden. De symboliek is ontleend aan de kathedralenbouw en het toen geldende leerstelsel van leerling, gezel en meester.
In de leerling-graad tracht hij zichzelf, zijn diepere ik, te leren kennen. Hij toetst in de tweede of gezellengraad zijn relatie tot zijn medemens en in de derde of meestergraad probeert hij zijn houding te bepalen t.o.v. het onnoembare: die, of datgene wat vrijmetselaren symbolisch aanduiden met “Opperbouwmeester des Heelals”. Vrijmetselaren willen bouwen aan een onzichtbare Tempel (waartoe de bouw van de tempel van koning Salomo in Jeruzalem ten zinnebeeld strekt), waarvan zijzelf de “levende bouwstenen” zijn. Dat kan alleen als de “ruwe steen” welke zij zijn, bewerkt wordt tot een “kubieke steen”, die dan kan passen in dat bouwwerk. Vrijmetselaren komen bijeen in verenigingen, ‘loges’ genaamd. Deze loges trachten een middelpunt te zijn voor mensen met verschillende meningen. Binnen de loges spelen sociale of maatschappelijke hiërarchie geen rol. De loge is in onze hectische samenleving tevens een door “broederschap”, sociale geborgenheid en vertrouwelijkheid, gekenmerkt rustpunt. Tijdens avonden waarop een lezing met aansluitende gedachtewisseling met medebroeders gehouden wordt, kan dit zich verdiepen: evenals de beleving tijdens de inwijdingen kan een gedachtewisseling bijdragen aan het bewerken van de “ruwe steen” om een bruikbare bouwsteen voor een betere samenleving te worden. De vrijmetselaar probeert zelf aldus te komen tot een betere levenshouding. Zijn levensovertuiging wordt door al zijn medebroeders gerespecteerd. Met dank aan: Abiff, website ‘De Oude Landmerken’

Auteur: Frits frits@haagseloges.nl